Yiota
Και αυτή τη βδομάδα #συνεχίζουμε_σπίτι, συντροφιά με το It Girl. Μετατρέπουμε την κατοικία σε προορισμό κι ανακαλύπτουμε τον art nouveau κόσμο του Victor Horta. Μέσα από το σπίτι ενός από τους πιο διάσημους αρχιτέκτονες στο Βέλγιο έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε έξοχες σιδηροκατασκευές, εντυπωσιακά βιτρώ, πλούσια ξυλόγλυπτα κι ευφάνταστα μωσαϊκά.
Ο Victor Horta θεωρείται ο πιο διάσημος art nouveau αρχιτέκτονας στο Βέλγιο κι όχι μόνο. Το 1898 χτίζει το δικό του σπίτι, στην περιοχή Saint-Gilles, στις Βρυξέλλες, εφαρμόζοντας όλες τις αρχές του μοντερνισμού. Στην ανακαινισμένη σήμερα κατοικία λειτουργεί από το 1969 το Μουσείο Horta (www.hortamuseum.be).
H διάθεση ανανέωσης και επέκτασης του πολεοδομικού ιστού και η εμφάνιση μιας παντοδύναμης αστικής τάξης αποτέλεσαν το σκηνικό που επέτρεψε την εφαρμογή της art nouveau στην αρχιτεκτονική και τις διακοσμητικές τέχνες. Αυτές οι νέες τάσεις παρουσιάστηκαν ταυτόχρονα σε πόλεις, όπως η Βιέννη, η Γλασκώβη και οι Βρυξέλλες, που γνώριζαν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη τη συγκεκριμένη περίοδο.
Το στυλ του Horta, με βασικό στοιχείο τη μελάτη της κίνησης και του φωτός, είναι επίσης επηρεασμένο από τη φύση. Ο τρόπος που τα φυτά μεγαλώνουν προς τα πάνω αναζητώντας το φως αποτελούν χαρακτηριστικό του. Σχεδιάζει ελικοειδή κιγκλιδώματα που μοιάζουν με φύλλα και γυάλινες οροφές για να ενισχύσει το φυσικό φωτισμό σε χώρους που, διαφορετικά, θα ήταν μουντοί και καταθλιπτικοί. Παράλληλα, ο Horta χρησιμοποιεί τον χάλυβα, τη μεγάλη καινοτομία της εποχής, στα σχέδια των κτιρίων του ως κύριο δομικό στοιχείο.
Μέσα στο Μουσείο Horta
Για το δικό του σπίτι, το σημερινό μουσείο, o Horta διάλεξε μια περίτεχνη πρόσοψη, καθώς ήθελε να δηλώσει ότι ένας εύπορος αρχιτέκτονας ζουσε εκεί. Για τα μπαλκόνια χρησιμοποεί χαλύβδινους σκελετούς, χωρίς να υπάρχουν στηρίγματα. Επιπλέον, τα τονίζει με χαλκό για να τα αναδείξει ως μέρος του σχεδίου της πρόσοψης.
Ο Horta όχι μόνο σχεδίασε εξωτερικά το κτίριο, αλλά δημιούργησε και κάθε λεπτομέρεια των εσωτερικών χώρων. Σε κάθε δωμάτιο πειραματίζεται με τη χρήση νέων μορφών και υλικών, από τα ψηφιδωτά δάπεδα και τις επενδύσεις στους τοίχους μέχρι τα βιτρώ σε παράθυρα και αίθρια, τα φωτιστικά σε σχήματα φυτών και τα σκαλιστά έπιπλα.
Το σχέδιο τoυ κτιρίου αντικατοπτρίζει επίσης τους κοινωνικούς κανόνες της εποχής, διαχωρίζοντας τα δωμάτια των ιδιοκτητών από εκείνα των επισκεπτών και του προσωπικού. Διαφορετικές σκάλες, διάδρομοι και πόρτες σχεδιάστηκαν αποκλειστικά για το προσωπικό, εξασφαλίζοντας την ομαλή λειτουργία του “νοικοκυριού”.
Σχεδιαστικές πινελιές
Μελετώντας κάθε λεπτομέρεια στο εσωτερικό, η κεντρική σκάλα ανοίγει σε τρεις διαφορετικούς χώρους που χωρίζονται μεταξύ τους από χαλύβδινες κατασκευές, γυαλί και σκαλιστές ξύλινες πόρτες. Στην κορυφή της υπάρχει ένα αίθριο που φέρνει φυσικό φως στο κτίριο, με καθρέφτες τοποθετημένους εκατέρωθεν στους τοίχους για να ενισχύουν τη φωτεινότητα και φαινομενικά να “μεγαλώνουν” τον χώρο.
Πάντα εφευρετικός και σε αντίθεση με τις τρέχουσες τάσεις, ο Horta καλύπτει τους τοίχους της κεντρικής τραπεζαρίας με λευκό σμάλτο, ένα ασυνήθιστο και ευτελές υλικό για την εποχή. Παράλληλα, αφήνει και εμφανή στοιχεία χάλυβα στα υπνοδωμάτια. Άλλες τέτοιου είδους πινελιές στο εσωτερικό του σπιτιού είναι οι εργονομικές λαβές στις πόρτες που ακολουθούν την καμπύλη του χεριού, τα εντοιχισμένα έπιπλα και το τραπέζι που συνδέεται με ηλεκτρικό ρεύμα για να διατηρεί τα πιάτα ζεστά.
Παραπάνω… Horta
Η UNESCO αναγνώρισε το Μουσείο Horta ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 2000. Μαζί με αυτό κι άλλα τρία κτίρια του αρχιτέκτονα: το Maison Tassel, το Maison Solvay και το Maison van Eetvelde. Επίσης, ένα από τα γνωστότερα δημιούργηματά του Horta, το οποίο είχε σχεδιαστεί ως κατάστημα, πλέον στεγάζει το Βέλγικο Κέντρο Κινουμένου Σχεδίου (www.cbbd.be).
