Yiota
Αυτόν τον Ιούνιο στο It Girl κάνουμε road trip. Δώδεκα ημέρες, τρεις χιλιάδες χιλιόμετρα κι εφτά πόλεις-σταθμοί. Mια χορταστική εμπειρία που ξεκινά από τη Βαρσοβία και καταλήγει στη Θεσσαλονίκη. Τα αεροπορικά εισιτήρια της αναχώρησης έκλεισαν κι η επιστροφή μπορούσε να περιμένει μέχρι εξαντλήσεως όλων των αποθεμάτων, χρηματικών και σωματικών.
Από το Ζάγκρεμπ ήταν πολύ εύκολο να φτάσω στο Βελιγράδι, μέσω της εθνικής οδού που συνδέει τις δύο πόλεις. Αποφάσισα, όμως, να δώσω στο road trip μου μια παράταση. Επέλεξα να περάσω μια μέρα στο Σαράγεβο, πριν πάρω το δρόμο της επιστροφής.
Και κάπως έτσι ξεκίνησε το πραγματικό ταξίδι. Οι σλαβόφωνοι φίλοι μου με βοήθησαν με τις κρατήσεις, καθώς οι πληροφορίες στα αγγλικά σπάνιζαν. Επιβιβάστηκα νωρίς το επόμενο πρωί σε ένα λεωφορείο, στο οποίο ήμουν η μόνη τουρίστρια, και χρειάστηκαν 6 ώρες για να φτάσω στο Σαράγεβο. Στη διαδρομή κατάλαβα τι σημαίνει να ταξιδεύεις εκτός ΕΕ, οι έλεγχοι στα σύνορα Κροατίας – Βοσνίας ήταν εξαντλητικοί.
Παρά την ταλαιπωρία, το τοπίο με αποζημίωσε. Το λεωφορείο περνούσε από φιδωτούς δρόμους και σκαρφάλωνε σε κοφτερά βουνά. Διασχίζαμε ένα φαράγγι, πολλά μέτρα πιο κάτω ένα πεντακάθαρο ποτάμι, ο Μπόσνα, άλλοτε έρρεε ήσυχος κι άλλοτε σχημάτιζε καταρράκτες. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη είναι μια χώρα κοντινή όσο και μακρινή ταυτόχρονα, διαφορετική από τους προηγούμενους σταθμούς μου. Αν και κυριαρχεί το μουσουλμανικό στοιχείο, συνάντησα ένα ανάγλυφο εθνοτήτων, θρησκειών και αρχιτεκτονικής. Τα τζαμιά συνυπάρχουν με εκκλησίες κι η βαλκανική αισθητική συναντά την Αυστροουγγαρία.
Σταθμός έκτος – Σαράγεβο
Την ιστορία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης θεωρώ πως ο καθένας πρέπει να την γνωρίζει, πριν ταξιδέψει ως εκεί. Ο πόλεμος της βοσνιακής ανεξαρτησίας, μεταξύ 1992-1995, αποτέλεσε μια από τις πιο ανελέητες συγκρούσεις που γνώρισε η μεταπολεμική Ευρώπη. Γύρω από τη Βοσνία και το Σαράγεβο είχα πλάσει με το νου μου μια εικόνα περίεργη και θεωρούσα την πληγωμένη αυτή γη έναν απόκοσμο τόπο.
Η πρώτη όψη της πόλης, όταν αποβιβάστηκα από το λεωφορείο στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό, ήρθε να επιβεβαιώσει την περίεργη εικόνα που είχα κατά νου. Άλλαξα τα κροάτικα χρήματά μου σε ένα ανταλλακτήριο μέσα στο σταθμό και χρησιμοποίησα το συνάλλαγμά μου για να αγοράσω ένα εισιτήριο μέχρι το κέντρο του Σαράγεβο. Μπήκα σε ένα μισοκατεστραμμένο τραμ και δεν σας κρύβω ότι φοβήθηκα ώσπου να εμφανιστούν τα πρώτα γνώριμα σημάδια μιας σύγχρονης πόλης.
Δεν άργησα να συναντήσω μια πόλη ολοζώντανη, ερωτευμένη με τις τέχνες και τη δημιουργία. Το Σαράγεβο κινείται διαρκώς, ζει κάθε μέρα και κάθε νύχτα, διοργανώνει φεστιβάλ και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και δεν σταματά να γιορτάζει τη ζωή. Στο ιστορικό κέντρο δύσκολα καταλαβαίνει κανείς πως 25 χρόνια πριν η περιοχή ήταν κρανίου τόπος. Τα πάντα έχουν αποκατασταθεί και μόνο λίγα κτίρια έμειναν με τις τρύπες των βομβαρδισμών, για να θυμίζουν τα χρόνια του πολέμου.
Εξερευνήστε το Σαράγεβο
Νιώθοντας ανασφάλεια που δεν μιλούσα τη γλώσσα, επέλεξα να μείνω όσο πιο κεντρικά γινόταν. Η επιλογή μου βγήκε σε καλό, αφού, όπως ήταν αναμένομενο, συνάντησα κι άλλους τουρίστες. Μαζί τους “τρύπωσα” σε ένα free guided tour. Ο ξεναγός μας, μια καρικατούρα από άλλη εποχή, μας έδωσε πλήρη εικόνα της πόλης σε ένα μόλις απόγευμα.
- Διασχίσαμε τη θρυλική Latin Bridge, πάνω από τον ποταμό Miljacka, το σημείο που δολοφονήθηκε ο αρχιδούκας Φραγκίσκος-Φερδινάνδος και σήμανε την αρχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
- Ο κεντρικός πεζόδρομος της παλιάς πόλης, η Ferhadija, είναι μια περιπλάνηση στους αιώνες. Ξεκινά από την ανατολίτικη συνοικία, Baščaršija, για να καταλήξει στο αυστροουγγρικό κομμάτι της πόλης.
- Στην ίδια συνοικία είδαμε το sebilj, το περίτεχνο σιντριβάνι, με τις πηγές που, σύμφωνα με το θρύλο, αν γευτείς το νερό τους θα ξαναγυρίσεις στο Σαράγεβο.
- Το τζαμί Gazi-Husrevbey, κτισμένο το 1531, συγκεντρώνει κάθε πρωί πλήθη επισκεπτών που έρχονται να θαυμάσουν τη μοναδική αρχιτεκτονική και τον εντυπωσιακό εσωτερικό του διάκοσμο.
- Το tour κατέληξε στο Vijećnica, το Δημαρχείο του Σαράγεβο που στεγάζει και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Σχεδιάστηκε το 1891, αλλά καταστράφηκε ολοκληρωτικά στον πόλεμο. Το εντυπωσιακό κτίριο άνοιξε εκ νέου το 2014.
- Το απόγευμα μας βρήκε για τσάι στο Κίτρινο Κάστρο, απ’ όπου απολαύσαμε την πανοραμική θέα των μιναρέδων της Παλιάς Πόλης αλλά και τους ουρανοξύστες του Νέου Σαράγεβο.
- Για βραδινό δοκίμασα cevapi, μικρά μπιφτεκάκια από μοσχαρίσιο και αρνίσιο κυμά, τυλιγμένα σε αραβική πίτα, με ψιλοκομμένο κρεμμύδι και τυρί κρέμα. Κατά κύριο λόγο, στα Zeljo I και II (Kundurziluk 12) και sur Galatasaray (Gazi Hrusev Begova 44).
Σταθμός έβδομος – Βελιγράδι
Το ταξίδι μου για το Βελιγράδι θα ξεκινούσε νωρίς το επόμενο πρωί. Άδικα ανησυχούσα για το αν θα καταφέρω να ξυπνήσω. Διανυκτερεύοντας σε ένα εξαιρετικά κεντρικό σημείο της πόλης, διαπίστωσα ότι το Σαράγεβο δεν κοιμάται ποτέ. Η μουσική από τα μπαρ σταμάτησε να ακούγεται στις πέντε τα ξημερώματα, μια ώρα πριν ο οδηγός της Gea Tours, της εταιρείας που επέλεξα για να πάω στη Σερβία, έρθει να με παραλάβει.
Η συγκεκριμένη εταιρεία λειτουργεί πόρτα-πόρτα, παραλμβάνει τους επιβάτες απ’ όπου επιθυμούν και τους αφήνει ακριβώς εκεί που θέλουν. Εκτελεί δρομολόγια κάθε μέρα, με μίνι βαν, και είναι εξαιρετικά αξιόπιστη, με μόνο πρόβλημα ότι η επικοινωνία πρέπει να γίνει από κάποιον Σλαβόφωνο.
Το ταξίδι από το Σαράγεβο στο Βελιγράδι το θυμάμαι πολύ ευχάριστα. Στο μίνι βαν ήμασταν μόνο τέσσερις επιβάτες μαζί με τον οδηγό που κάπνιζε μανιωδώς, αφού ζήτησε την άδειά μου. Σταματήσαμε δίπλα στον ποταμό Δρίνο για βοσνιακό καφέ, δηλαδή ελληνικό, και χωρίς ταλαιπωρία το μεσημέρι με βρήκε στον επόμενο σταθμό μου. Στο Βελιγράδι θα έμενα για έξι ώρες, πριν καταλήξω με τα βαν της αγαπημένης μου πλέον Gea Tours στη Θεσσαλονίκη.
Εξερευνήστε το Βελιγράδι
Το Βελιγράδι είναι από τις πιο φιλικές πόλεις που έχω επισκεφθεί. Ήρεμο αλλά καθόλου ράθυμο, καθαρό, με μεγάλα πάρκα, μουσεία, καλά εστιατόρια, στέκια με χαρακτήρα κι υπερβολική αγάπη για τους Έλληνες. Λίγο από Κεντρική Ευρώπη, λίγο από Βαλκάνια, με τοπίο αστικό αλλά και εξοχικό, η πόλη έχει έναν εντελώς δικό της χαρακτήρα.
Το μεγάλο της προτέρημα είναι το γεγονός ότι βρέχεται από δύο ποτάμια. Ο Δούναβης και ο Σάβα συμβάλλουν στο Μεγάλο Νησί του Πολέμου, μια ακατοίκητη νησίδα με αποικίες πουλιών που χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για την πολιορκία και την άμυνα της πόλης. Ο ταξιδιώτης μπορεί να ξεστρατίσει ανά πάσα στιγμή από το κέντρο και ξαφνικά να βρεθεί πλάι στο νερό.
- Στο φρούριο Kalemegdan, κατά μήκος του ποταμού Σάβα, θα συναντήσετε παιδιά που κάνουν βόλτες με το τρενάκι, ιστορικούς ναούς, τον ζωολογικό κήπο του Βελιγραδίου, καθώς και το Στρατιωτικό Μουσείο.
- H Knez Mihailova είναι η εμπορική ραχοκοκαλιά της πόλης. Συνιστά μια πεζοδρομημένη περαντζάδα γεμάτη ζωή μέχρι το τέλος της διαδρομής, την Πλατεία Δημοκρατίας.
- Λίγα λεπτά περπατήματος μακριά βρίσκεται η “σέρβικη Μονμάρτη”. Αποκαλούμενη και “Bohemian Quarter”, η Skardarlija είναι το πιο γραφικό κομμάτι του ιστορικού κέντρου.
- Ο Άγιος Σάββας βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και κόβει την ανάσα λόγω μεγέθους και επιβλητικότητας. Το εσωτερικό του ναού βρίσκεται ακόμη υπό διαμόρφωση, είναι ωστόσο επισκέψιμο.
- Η Strahinjica Bana είναι με διαφορά η πιο hip περιοχή στο Βελιγράδι, περιλαμβάνοντας ενδιαφέρουσα street art και δεκάδες μπαράκια και εστιατόρια.
